Kronika 2008
Kronika 2008
13 maja 2009 r.
Czerna, Krzeszowice, zamek Tęczynek – taki mamy dziś plan wycieczki.
W krajobraz Czernej osadzony jest zespół klasztorny o.o. Karmelitów Bosych, wybudowany w latach 1631-60. Na obszernym, splantowanym stoku wzgórza wznoszą się klasztor i kościół. Cały zespół budynków był otoczony murem małej klauzury, co izolowało go od świata zewnętrznego. W zakonnych budynkach znajdują się grób i muzeum św. o. Rafała Kalinowskiego.
W muzeum wyeksponowano używane przez o. Kalinowskiego przedmioty ( np. krzyż przywieziony z Syberii) oraz ciekawostki z afrykańskiego Burundi zebrane przez karmelitów, którzy prowadzili tam własną misję. Wewnątrz dawnej małej klauzury znajduje się jedyna spośród 13-zachowana w całości- pustelnia św. Agnieszki. Dziś Czerna to znany ośrodek kultu religijnego ku czci Matki Boskiej Szkaplerznej oraz św. o. Kalinowskiego.
Miasto Krzeszowice - szczególnie urokliwe jesienią - drzewa w parkach zachwycają kolorami , a liczne mostki przerzucone przez rzekę zapraszają na spacery.
Rynek krzeszowicki przyjął dzisiejszy kształt na początku XIX wieku. Na jego środku stoi charaktery-styczny późnoklasycystyczny piętrowy budynek, tzw. Buzdyganówka. Według tradycji wzniesiono go w XIX wieku na miejscu zagrody Floriana Buzdygana - naczelnika powstania 1863 w powiecie krakowskim.
Najstarszy i jeden z najcenniejszych zabytków Krzeszowic, to pałacyk Vauxhall wybudowany w latach 1783-1786 wg projektu Szczepana Humberta na polecenie Izabeli Lubomirskiej. Pełnił funkcję domu zdrojowego, a także miejsca rozrywek dla kuracjuszy uzdrowiska.
Nieopodal Rynku, za mostkiem nad Krzeszówką, wyłania się smukła budowla, tzw. Kapliczka". Do roku 1857 mieścił się tutaj zbiornik wody siarczanej. Stojąca naprzeciw "kapliczki" betonowa studnia to Zdrój Główny.
Do historycznych obiektów Krzeszowic i tutejszego uzdrowiska zaliczyć możemy łazienki "Zofia" - późnoklasycystyczny budynek zdrojowy ufundowany ok. r. 1819 przez Zofię Potocką.Nieopodal "Zofii" rozciąga się park miejski - część XVIII - wiecznego parku zdrojowego. Do Starego Pałacu przylega park krajobrazowy.
Rośnie w nim 1500 drzew różnych gatunków, w tym tylko kilkadziesiąt szpilkowych. Na obrzeżach stoków wzgórza, nad obszerną sadzawką i przy tarasie pałacowym zobaczyć możemy buki purpurowe i olbrzymie, dęby strzępolistne, piramidalne, błotne, czerwone i szypułkowe, jarząby szerokolistne, magnolie, sumaki octowce, iglicznie trójcierniowe, bożodrzewy, miłorzęby, choiny kanadyjskie, tulipanowce, srebrne świerki oraz surmie.
W najwyższym punkcie parku ( 290 m. n. p. m.) stoi utrzymany w stylu włoskiego renesansu pałac Potockich. Ma kształt czworoboku z dziedzińcem pośrodku. Składa się 228 różnych pomieszczeń ( w tym sale balowe). Budynek powstał w latach 1850 – 1857, w 1871 r. dokonano zmiany głównej fasady i w takim kształcie pałac przetrwał do dziś. Podczas okupacji niemieckiej znajdowała się tutaj rezydencja generalnego gubernatora Hansa Franka. Po wojnie umieszczono w pałacu Państwowy Zakład Wychowawczy. Obecnie czeka na zagospodarowanie.
Ruiny zamku Tęczyn znajdują się na najwyższym wzniesieniu Garbu Tenczyńskiego (411 m n p. m). Z murów roztacza się przepiękny widok na całą okolicę. Przyjmuje się, że drewniany zamek oraz największą wieżę, zwaną Nawojową, wzniósł tutaj ok. r. 1319 kasztelan Nawój z Morawicy. Właściwym twórcą murowanego zamku był jego syn Jędrzej Tęczyński. Po rozbudowie w r. 1570 stał się Tęczyn świetną rezydencją, porównywaną z Wawelem. Dwukrotnie spalony (r. 1656 i 1768), popadł w ruinę. Zamek miał charakter średniowiecznej warowni o założeniu gotyckim, rozbudowanej w stylu renesansowym. Obwodowe mury obronne mają kształt nieregularnego czworoboku. Przy murze wschodnim wznoszą się trzy okrągłe wieże, pochodzące prawdopodobnie z XIV wieku. Przed bramą (broną) znajduje się głęboka fosa, nad którą przerzucano most zwodzony. Droga do sieni prowadziła przez okrągłą basztę, przebudowaną z wcześniejszego barbakanu. We wschodnim skrzydle mieściły się apartamenty reprezentacyjne.
I tylko z oddali widzieliśmy zaśnieżone pasmo Babiej i Pilska oraz dalekie szczyty Tatr.