Kronika
Kronika
27 maja 2010 r.
Wisła – Czarna, Pałacyk Prezydencki, Wisła – Malinka– to plan dzisiejszej wycieczki.
W krajobraz Wisły – Czarnej osadzony jest zespół Pałacu Prezydenckiego i zapory – zbiornika, natomiast w Wisłę – Malinkę skocznia narciarska im. Adama Małysza.
Jadąc do Wisły oglądamy po drodze podtopione obszary. Dojeżdżamy do schroniska PTTK nad Zaporą, skąd idziemy do Pałacyku Prezydenckiego.
Po drodze mijamy zaporę na Jeziorze Czarniańskim w Wiśle – Czarne. Zbudowana w latach 1968 – 1973 jako zbiornik wody pitnej. Łączy wody potoków Białej i Czarnej Wisełki. Wymiary: pojemność 4.941.000 m3, wysokość tamy 30 m, długość 280 m. Tama oprócz swoich funkcji użytkowych, stanowi również atrakcję turystyczną jako deptak spacerowy. Zapora Wisła-Czarne jest drugą, po Tresnej, co do wysokości zaporą
ziemną w Polsce. Korpus zapory został wykonany z nietypowego, bardzo gruboziarnistego materiału, niekonwencjonalne było także rozwiązanie zabezpieczenia przeciwfiltracyjnego nasypu zapory w postaci ekranu z płyt betonowych wykonanych metodą "na mokro" na odwodnej skarpie zapory.
Idąc wśród beskidzkich lasów docieramy do Pałacyku Prezydenckiego na Zadnim Groniu.
Zamek Prezydenta RP w Wiśle zbudowany został w latach 1929 - 1930 w miejscu spalonego drewnianego zameczku myśliwskiego Habsburgów z początków XX wieku. Był darem ludu Śląskiego - powracającego po ponad 600 lat do Macierzy - dla Prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego i jego następców.
Zamek w Wiśle jest awangardowym dziełem polskiej myśli architektonicznej i artystycznej okresu XX-lecia międzywojennego. O jego unikalności świadczy nie tylko architektura, lecz również bezprecedensowy jak na tamten okres wystrój i wyposażenie wnętrz.
Współpracownikami Adolfa Szyszko-Bohusza przy projektowaniu rezydencji byli Andrzej Pronaszko i Włodzimierz Padlewski. Zamkowe wnętrza zdobiły barwne polichromie oraz unikalne w swojej formie meble wykonane ze stali chromowej, drewna, skóry i pluszu, jak również żyrandole, lampy i kinkiety. Większość pierwotnego wyposażenia przetrwała do dnia dzisiejszego. Prezydent Ignacy Mościcki po raz pierwszy odwiedził Zamek w Wiśle na przełomie stycznia i lutego 1931 roku. Do wybuchu wojny bywał w nim regularnie i chętnie, kilka razy do roku. Zapraszał do Wisły znakomitych gości, w Zamku przebywali m.in. książę Kentu i śpiewak operowy Jan Kiepura. Podczas nieobecności Prezydenta Zamek był udostępniany do zwiedzania, przychodziły tu wycieczki dzieci i młodzieży ze wszystkich szkół w regionie. W latach okupacji hitlerowskiej Zamek zamieniony został w ośrodek dla oficerów i urzędników III Rzeszy. Najprawdopodobniej Niemcy przeprowadzili przebudowę Zamku, wymieniając zaprojektowane przez Adolfa Szyszko-Bohusza płaskie dachy na spadziste.
W 1945 roku Zamek na powrót stał się rezydencją głowy państwa polskiego. Gdy w 1952 roku konstytucja PRL zniosła urząd Prezydenta, przejęty został przez Urząd Rady Ministrów.
W 1981 roku Zamek przekazany został górnikom z KWK im. XXX-lecia PRL.
Losem Zamku coraz bardziej interesowali się historycy sztuki i konserwatorzy zabytków. W 1994 roku całe założenie wpisane zostało do rejestru zabytków.
Starania o powrót Zamku pod opiekę Prezydenta RP rozpoczęte zostały już od początku lat 90-tych. Dzięki wsparciu ze strony lokalnych władz oraz przedstawicieli różnych środowisk, zaowocowały one sukcesem w 2002 roku. Z inicjatywy Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego bezzwłocznie rozpoczęty został kompleksowy remont i konserwacja. W jego wyniku ocalony został unikatowy zabytek, dotychczas stosunkowo mało znany. Odtworzone zostały wszystkie wnętrza reprezentacyjne Zamku, łącznie z restauracją barwnych polichromii autorstwa Andrzeja Pronaszki i odnowieniem wszystkich zachowanych mebli i elementów oświetlenia. Jednocześnie Zamek poddany został modernizacji i przystosowany do współczesnych standardów rezydencji Prezydenta Rzeczypospolitej.
Na Rezydencję Prezydenta RP Zamek - Narodowy Zespół Zabytkowy w Wiśle - składają się następujące obiekty:
· Zamek - historyczna rezydencja Prezydenta RP Ignacego Mościckiego,
· Drewniana zabytkowa kaplica z 1909 roku,
· Zamek Dolny wraz z Gajówką.
Obok budynku stoi drewniana Kaplica pod wezwaniem św. Jadwigi Śląskiej z 1909r.
Kaplicę w stylu tyrolskim zbudowano z gotowych elementów drewnianych przywiezionych z Przyszowic.
W odrestaurowanym wnętrzu poza barokowym ołtarzem zakupionym przez fundatora z cieszyńskiego muzeum diecezjalnego, po lewej stronie figura św. Jadwigi Śląskiej z sakiewką w ręku ( dar Jolanty Kwaśniewskiej) po prawej stronie chrzcielnica (dar Prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego) nad chrzcielnicą mały krucyfiks(dar Marii Kaczyńskiej). 12 grudnia 2009 Pani Maria Kaczyńska przekazała w darze mosiężne, Se srebrnymi zdobieniami tabernakulum.
Zamek - podobnie jak w okresie międzywojennym - udostępniony jest do zwiedzania.
Z Pałacu jedziemy do Wisły – Malinki do Ośrodka „MITUR”, na poczęstunek.
Przy ognisku, piwku i piosenkach miło minęły godziny odpoczynku.
Wracamy, po drodze stajemy przy skoczni narciarskiej im. Adama Małysza. Skocznia w Wiśle Malince powstała w 1933 roku na terenach Lasów Państwowych. Początkowo cała konstrukcja skoczni była drewniana. Pierwsza modernizacja obiektu nastąpiła w roku 1953. Zaraz potem, w roku 1954, odbyły się na skoczni Mistrzostwa Polski, Puchar Beskidów i Mistrzostwa Województwa śląskiego. Na przełomie lat 60. i 70. skocznia narciarska przechodziła kolejną gruntowną modernizację. Wybudowano nową wieżę sędziowską, a rozbieg wykonano ze stali. Punkt konstrukcyjny zmodernizowanego obiektu wynosił 105 metrów.
Po rozbudowie skoczni odbyło się na niej wiele konkursów w międzynarodowej obsadzie.
23 lutego 2001 roku odbyły się ostatnie na tym obiekcie zawody - Mistrzostwa Polski Seniorów. Wtedy to padł ostatni rekord na „starej” Malince, który ustanowił, skokiem na 112,5 metra, Wojciech Skupień.
28 października 2003r. na rynku w Wiśle odbyła się uroczystość podpisania aktu erekcyjnego pod rozbudowę skoczni. W uroczystości wziął udział ówczesny Prezydent Polski –Aleksander Kwaśniewski. Oryginał w ozdobnej tulei został wmurowany jako kamień węgielny wraz z rozpoczęciem robót budowlanych w 2004r. Skocznia została oddana do użytku we wrześniu 2008r. Pierwszy skok na nowym obiekcie oddał 17 września 2008 Adam Małysz skacząc na odległość o kilka metrów większą niż punkt K (120m).
Po zwiedzeniu skoczni wróciliśmy w doskonałych humorach, mimo padającego deszczu do Gliwic.