Kronika 2023
Kronika 2023
27 maja 2023 r. - wycieczka poznawczo – krajoznawcza do Brzegu
Wyjeżdżamy na pierwszą wycieczkę w tym roku do stolicy ostatnich Piastów do Brzegu na zamek nazywany Śląskim Wawelem.
Brzeg to zdecydowanie miasto z bogatą historią, pierwsze wzmianki o Brzegu zaczynają się w 1235 roku, zaczynając choćby od piastowskiego księstwa brzeskiego, przez czas, kiedy Brzeg należał do Prus (od 1741). Dopiero po II Wojnie Światowej stał się znowu miastem Polskim i został zamieszkany głównie przez ludność kresową.
Naszą wycieczkę po Brzegu rozpoczynamy na Placu Zamkowym. Znajduje się tu Zamek Piastów Śląskich, jeden z najwspanialszych zabytków Brzegu, obiekt ten przez ponad 350 lat był rezydencją księstwa brzeskiego.
Trójskrzydłowy gmach wzbogacony otaczającymi wewnętrzny dziedziniec krużgankami, dzięki którym zamek ten szczyci się mianem Śląskiego Wawelu, z pięknie ozdobioną bramą wjazdową na której umieszczone zostają pełnoplastyczne wizerunki księcia Jerzego II i jego żony Barbary oraz galeria płaskorzeźbionych popiersi ukazująca królów państwa polskiego od czasów legendarnych po rozbicie dzielnicowe oraz samodzielnych książąt śląskich.
Obecnie zamek jest siedzibą Muzeum Piastów Śląskich specjalizującą się w gromadzeniu zabytków związanych z dziejami miasta i ziemi brzeskiej, Piastów Śląskich i tradycją piastowską na tych terenach. Wewnątrz możemy zobaczyć ciekawe wystawy m.in. wystawę prezentującą sarkofagi Piastów z brzeskiej nekropolii, płyty nagrobne średniowiecznych Piastów, makietę XVII/XVIII-wiecznego miasta Brzegu, dzieła m.in. Jana Styki oraz Wojciecha Kossaka, czy ekspozycję wypełnioną drzewami genealogicznymi Piastów śląskich, niedawno otworzono wystawą Muzeum Dziedzictwa i Kultury Kresów.
W przylegającym do zamku Kościele Zamkowym Św. Jadwigi oglądamy ocalałe prezbiterium, które po przebudowie w latach 1783–1784 stało się mauzoleum Piastów brzeskich.
Po wyjściu z muzeum naszym oczom wyłania się bryła kościoła pw. Podwyższenia Krzyża Świętego. Kościół, zespołu klasztornego jezuitów. Wewnątrz kościół w całości upiększone jest polichromią, składającą się ze 115 scen autorstwa Jana Kubena przedstawiające chwałę Krzyża Świętego, misji zakonu jezuitów oraz postacie świętych.
Po odpoczynku kierujemy się na brzeski rynek w którego centralnej części stoi okazały, renesansowy Ratusz, wybudowany w II połowie XVI wieku. Jest to dzieło włoskiego architekta Jakuba Parra. Efekt jego działań przeszedł najśmielsze oczekiwania. Reprezentacyjna, zachodnia strona ratusza uzyskała formę godną królewskiego pałacu. Pomiędzy dwoma wieżami flankującymi fasadę architekt rozpiął dwukondygnacyjne krużganki, dołem arkadowe, górą drewniane. Nad nimi umieścił trzy facjaty z ozdobnymi, ogromnymi renesansowymi szczytami, które ujęły z dwóch stron potężny gotycki dach. Na narożnych wieżach osadzone zostały piękne w proporcjach, okazałe hełmy. Nad całością dominuje smukła wieża zwieńczona wysokim, ozdobnym hełmem. Prócz pięknego wygląd u zewnętrznego budynek kryje ciekawe, zabytkowe sale – Stropową z 1648 roku (z modrzewiowym stropem) i Rajców z 1746 roku.
Dziś historyczne kamieniczki na Rynku przeplatają się z nowo wybudowanymi z czasu PRL-u. Najstarszy budynek w Brzegu to dawna wieża mieszkalno- obronna, z XIII wieku. Ponadto na Rynku zwracamy uwagę na niebieską kamienica z herbem miasta o wiele wyższa od innych, lecz nie liczy więcej pięter od pozostałych – to po prostu fasada. Drugie to kamienice “bez okien” stojące na brzeskim Rynku, za dawnych lat nie miała okien, tylko dekorację z tzw. blendy co oznacza imitację okien. Takich imitacji na każdym piętrze były 3, a później zrobiono po dwa otwory okienne.
Z Ratusza kierujemy się w stronę Kościoła Świętego Mikołaja, jednej z najwyższych świątyń na Śląsku, która powstała w latach 1370–1420. W 1523 roku w Brzegu zwyciężyła reformacja, a książę brzeski wprowadził w księstwie, jako obowiązujące, wyznanie luterańskie. Już w 1525 roku kościół zaczął funkcjonować jako kościół protestancki, a rolę świątyni protestanckiej pełnił aż do 1945 roku. Podczas zdobywania miasta na przełomie stycznia i lutego 1945 kościół doszczętnie spłonął, a następnie przez 13 lat niszczał bez opieki. W 1958 roku rozpoczęto odbudowę kościoła według wzorów z 1370 roku. Dziś kościół ma trzynawową charakterystykę bazyliki z wydłużonym korpusem pozbawionym podziału na chór i partie nawy. Świątynia posiadała bogaty wystrój rzeźbiony w drzewie oraz zespół witrażowy. Do dzisiaj zachowały się tylko fragmenty.
Do zobaczenia na następnej wycieczce.